Modern social Theory: from Action to Structure- Evening
ئەم کۆرسە لێکۆڵینەوەیەکی قووڵ پێشکەش دەکات سەبارەت بەو نەریتە تیۆرییە سەرەکیانەی کە لە سەرەتای سەدەی بیستەمەوە کاریگەرییان لەسەر کۆمەڵناسی هەبووە، بە تایبەت سەرنج دەخرێتە سەر پەرەسەندنی کۆمەڵناسیی ئەمریکی و وەڵامە ئەوروپییەکان بۆ دواقۆناغەکانی مۆدێرنیتە. بە تێپەڕاندنی بنەما کلاسیکییەکانی ئەوروپا، سەرەتا بە لێکۆڵینەوە لە سەرهەڵدانی کۆمەڵناسی لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەست پێدەکەین، بەدواداچوون بۆ پەرەسەندنی کارلێکباوەڕی هێمایی (Symbolic Interactionism) و پڕۆژە گەورەکەی ئەرکباوەڕی پێکهاتەخوازانە (Structural Functionalism) دەکەین. پاشان شیکردنەوە بۆ کاردانەوە ڕەخنەییەکان دەکەین بەرامبەر ئەم کۆدەنگییە لە ڕوانگەی تیۆریی ململانێوە (Conflict Theory). نیوەی دووەمی کۆرسەکە سەرنج دەگوازێتەوە بۆ بیرمەندانی کاریگەری ئەوروپا کە خەریکی لێکۆڵینەوە لە بارودۆخی ناوازەی سەردەمی هاوچەرخمان بوون، بە تیشک خستنە سەر تیۆرییەکانی مەترسی، شلەیی (liquidity)، و سروشتی دەسەڵات لە مۆدێرنیتەی درەنگدا. کۆرسەکە بە شێوەیەک داڕێژراوە کە قوتابیان بە ئامرازی شیکردنەوەیی پڕچەک بکات بۆ هەڵسەنگاندنی ڕەخنەییانەی گفتوگۆ تیۆرییەکان، تێگەیشتن لە چوارچێوە مێژووییەکانیان، و جێبەجێکردنیان بۆ ئاڵۆزییەکانی جیهانی کۆمەڵایەتی سەدەی بیست و یەک.
II. ئامانجەکانی فێربوون
دوای تەواوکردنی ئەم کۆرسە بە سەرکەوتوویی، قوتابیان دەتوانن:- چەمکە سەرەکییەکان، گریمانەکان، و گفتوگۆکانی تیۆریستە کۆمەڵایەتییە سەرەکییەکانی ناوەڕاست و کۆتایی سەدەی بیستەم دەستنیشان بکەن و ڕوونیان بکەنەوە.
- شیکردنەوە و بەراوردکاری بۆ گفتوگۆ سەرەکییەکانی نێوان قوتابخانە فیکرییە سەرەکییەکان بکەن، بە تایبەتی لە نێوان ڕوانگە کۆدەنگییەکان (کارگەرایی) و ململانێیەکان، و هەروەها تیۆرییە ئاستە بچووکەکان (micro-level) لەگەڵ ئاستە گەورەکان (macro-level).
- بە ڕەخنەیی خاڵە بەهێز و لاوازەکانی تیۆرییەکانی ئەرکباوەڕی، کارلێکباوەڕی، ململانێ، ودواقۆناغەکانی مۆدێرنیتە (late-modernity) هەڵسەنگێنن.
- چوارچێوە تیۆرییەکان لە چوارچێوە مێژوویی و فیکرییە تایبەتەکانیاندا دابنێن (بۆ نموونە، ئەمریکای دوای جەنگ، ئەوروپای سەرمایەداریی درەنگ).
- چەمکە تیۆرییەکان بەکاربهێنن بۆ شیکردنەوەی دیاردە کۆمەڵایەتییە هاوچەرخەکان وەک نایەکسانی کۆمەڵایەتی، ناسنامەی تاک، گۆڕانکاریی دامەزراوەیی، و مەترسییە جیهانییەکان.
- گفتوگۆی نووسراوی یەکگرتوو و باش پاڵپشتیکراو دروست بکەن کە کارلێک لەگەڵ دەقە تیۆرییە سەرەکی و لاوەکییەکاندا بکات.
ئەم کۆرسە چوارچێوە تیۆرییە پێشکەوتووەکان بۆ قوتابیان دابین دەکات کە پرسیارە ئەکادیمییەکان بە ئاڵنگارییە کۆمەڵایەتییەکانی جیهانی ڕاستەقینەوە دەبەستێتەوە. بە کارلێککردن لەگەڵ تیۆرییە سەرەکییەکانی کۆمەڵناسی—وەک کارلێکگەرایی هێمایی، کارگەرایی پێکهاتەیی، تیۆریی ململانێ، و ڕوانگە مۆدێرنەکانی درەنگ—قوتابیان ئامرازی شیکردنەوەیی بەدەست دەهێنن بۆ لێکدانەوە و ڕەخنەگرتن لە پرسە هاوچەرخەکان وەک نایەکسانی، ناسنامە، گۆڕانکاریی دامەزراوەیی، و مەترسییە جیهانییەکان. ئەم توانایانە پەیوەندی ڕاستەوخۆیان هەیە لە بوارەکانی وەک داڕشتنی سیاسەت، پەروەردە، ڕاگەیاندن، ڕێکخراوە ناحکومییەکان، پیشەسازییە کولتوورییەکان، و گەشەپێدانی کۆمەڵگە، کە تێیدا توانای هەڵسەنگاندنی ڕەخنەییانەی پێکهاتە کۆمەڵایەتییەکان و پێشنیارکردنی چارەسەری ئاگادارکراو زۆر بەرز نرخێنرێت.
سەرباری ئەوەش، ئەم کۆرسە توانای گواستراوەی وەک بیرکردنەوەی ڕەخنەیی، توێژینەوە، شیکردنەوەی بەراوردکاری، و دروستکردنی گفتوگۆ دەڕوێنێت. ئەم لێهاتووییانە نەک تەنها لە ئەکادیمیادا گرنگن بەڵکو لە بازاڕی کاردا گرنگیان هەیە، کە تێیدا خاوەنکارەکان بەردەوام داوای پیشەوەرانێک دەکەن کە بتوانن کێشە ئاڵۆزەکان شیکار بکەن، لەگەڵ بارودۆخی کۆمەڵایەتی گۆڕاودا خۆیان بگونجێنن، و بیرۆکەکان بە شێوەیەکی کاریگەر بگەیەنن.